Maria Magdalena
Apostel der apostelen
vrijdag, 16 juli 2021
Schilderij van Jan van Scorel in het Rijksmuseum
‘Apostel der apostelen’ is de titel die aan Maria Magdalena is gegeven door de heilige Thomas van Aquino. Haar naam komt van haar geboorteplaats Magdala, een vissersdorp aan de westelijke oever van het Tiberias-meer.
Lucas vertelt ons in hoofdstuk 8 van zijn evangelie hoe Jezus van stad tot stad ging om het goede nieuws van het Koninkrijk van God aan te kondigen, en hoe de twaalf apostelen bij Hem waren. Zij waren samen met enkele vrouwen die hen dienden. Onder hen bevond zich een zekere “Maria, Magdalena genaamd, uit wie zeven demonen kwamen”.
Geen prostituee
Zoals de bijbelse exegese leert, zou de uitdrukking ‘zeven demonen’ kunnen duiden op een ernstige lichamelijke of morele kwaal die de vrouw had getroffen en waarvan Jezus haar had bevrijd. Maar tot nu toe heeft de traditie beweerd dat Maria Magdalena een prostituee was. Dit is alleen omdat we in hoofdstuk 7 van het evangelie van Lucas lezen over de bekering van een anonieme “bekende zondaar in die stad” die, toen Jezus te gast was in het huis van een opmerkelijke Farizeeër, Zijn voeten baadde met parfum en haar tranen en ze afdroogde met haar haar." Zonder enige echte tekstuele connectie werd Maria van Magdala geïdentificeerd met die naamloze prostituee.
Maar volgens kardinaal Ravasi is er nog een misverstand: zalven met geparfumeerde olie is een gebaar dat ook werd uitgevoerd door Maria, de zus van Martha en Lazarus, bij een andere gelegenheid, beschreven door de evangelist Johannes. En dus, in sommige populaire tradities, is Maria Magdalena geïdentificeerd met deze Maria van Bethanië, nadat ze werd verward met de prostituee van Galilea.
Aan de voet van het kruis
Maria Magdalena verschijnt in de evangeliën op het meest dramatische moment van Jezus’ leven, wanneer ze Hem vergezelt naar Golgotha en, samen met andere vrouwen, Hem van een afstand observeert. Ze is er nog steeds als Jozef van Arimathea het lichaam van Jezus in het graf legt, dat met een steen wordt afgesloten. En op de ochtend van de eerste dag van de week, keert ze terug naar het graf, vindt de steen weggerold en rent weg om Petrus en Johannes te waarschuwen. Ze haasten zich op hun beurt naar het lege graf en ontdekken dat het lichaam van de Heer ontbreekt.
Ontmoeting met de verrezen Heer
De twee discipelen keren terug naar huis, maar Maria Magdalena blijft in tranen bij het graf. Haar aanvankelijke ongeloof verandert geleidelijk in geloof wanneer ze twee engelen ziet en hen vraagt of ze weten waar het lichaam van Jezus naartoe is gebracht. Dan ziet ze Jezus zelf, maar herkent Hem niet. Ze denkt dat Hij de tuinman is, en als Hij vraagt waarom ze huilt en naar wie ze op zoek is, antwoordt ze: “Meneer, als u hem hebt weggehaald, vertel me dan waar u hem hebt gelaten en ik zal hem gaan weghalen.” Maar Jezus zegt haar naam, “Maria” - en ze herkent Hem meteen: “Rabbuni!”, zegt ze, wat in het Hebreeuws “Meester!” betekent. Jezus zegt dan tegen haar: “Houd mij niet vast, want ik ben nog niet opgestegen naar de Vader; maar ga de broeders zoeken en zeg hun dat ik opstijg naar mijn Vader en uw Vader, naar mijn God en uw God.” Dus Maria Magdalena gaat naar de discipelen en vertelt hun dat ze de Heer heeft gezien en dat Hij deze dingen tegen haar heeft gezegd. (vgl. Johannes 20)
Opstanding van Jezus uit de dood
Maria Magdalena is de eerste van de vrouwen die Jezus volgen om te verkondigen dat Hij de dood heeft overwonnen. Zij is de eerste die de vreugdevolle boodschap van Pasen aankondigt. Maar ze bewees ook dat ze tot degenen behoorde die Hem het meest liefhadden toen ze aan de voet van het kruis op de berg Golgotha stond samen met Maria, zijn moeder, en de apostel Johannes. Ze verloochende hem niet of rende niet weg uit angst zoals de andere apostelen deden, maar bleef elk moment dicht bij Hem tot aan het graf.
Feest van Maria Magdalena
Paus Franciscus verhief op 22 juli 2016 de nagedachtenis van Maria Magdalena tot de status van Feest om het belang van deze trouwe leerling van Christus te benadrukken. Sindsdien staat het feest op de kalender op 22 juli.